Gesprek met Florian Idenburg over tijden van crisis, actuele projecten en een vestiging in Nederland

Vrijwilligerswerk om lokale ondernemers in New York in de coronacrisis te helpen heropenen, het herdenken van de woningbouw in dezelfde stad, de nieuwe vestiging die SO–IL in Nederland opent… anderhalf jaar na het vorige gesprek met architect Florian Idenburg is er veel om over bij te praten.

Een shift naar het lokale en het nu, zo ervoer Idenburg de start van de coronacrisis anderhalf jaar geleden. Samen met andere architectenbureaus heeft zijn bureau SO–IL op vrijwillige basis geholpen bij het heropenen van winkels en restaurants van ondernemers in de zwakkere, migrantenwijken in Queens (New York). Voor hen ontwierp het bureau straatmeubilair – zoals houten barricaden in de vorm van lange plantenbakken – om op een veilige manier een deel van de stoep in te kunnen nemen.

In de Verenigde Staten kwam tijdens de coronacrisis ook de Black Lives Matter-beweging op. Waar theaters in New York vaak hun deuren openden voor de demonstranten, om ze water en toiletten te bieden, daar barricadeerden de grote musea in de stad hun deuren met multiplex platen. Idenburg, die veel aan culturele projecten werkt en zelf aan het New Museum tekende, maakte zich daar zo boos over dat hij er een opinie over schreef. De entrees van de musea worden ontworpen als publieke plekken, maar als het erop aankomt regeert de angst? Dat moet anders, vindt hij.

Dan een aantal actuele projecten van SO–IL. Deze zomer opent in Brooklyn cultuurgebouw Amant. In een rauw, industrieel gebied dat langzaam van kleur aan het verschieten is, heeft het bureau aan weerszijden van een straat een ensemble van gebouwen ontworpen. Het is geen plek waar kunst tentoongesteld wordt, maar een maakplaats voor kunstenaars. Omdat het leven in New York steeds duurder wordt, willen de initiatiefnemers met deze plek kunstenaars een handje helpen.

Verderop in Brooklyn opent later dit jaar een woongebouw van het bureau – 450 Warren. Het op een hoek gelegen woongebouw is als het ware opgebouwd uit drie kleinere woontorens die via groene binnentuinen en korte galerijen met elkaar zijn verbonden. De ontsluiting van de woningen is een radicale omdraaiing van de donkere middengang die in de lokale woningbouw gebruikelijk is. In dit gebouw ontvangen de woningen van meerdere kanten daglicht en leef je echt met elkaar.

Aan deze kant van de oceaan opent deze zomer in de Vogezen, in het dorpje Meisenthal, ook het culturele ensemble van Site Verrier. Een golvend landschap in geboucheerd beton verbindt daar de verschillende gebouwen van de oude glasfabriek en voegt er nieuwe publieksfuncties aan toe. Hier is ruimte voor tentoonstellingen, zijn er praktijkruimtes voor glasblazers en is er een grote zaal voor optredens. Vanaf het podium kan twee kanten op gespeeld worden, de zaal in, of naar buiten.

Als iemand die hier opgegroeid is, heeft Idenburg zeker de ambitie om hier meer projecten te doen. Maar dat is maar één van de redenen dat hij met SO–IL nu in Nederland een vestiging opent. Hij ziet het vooral ook als een manier om de multiculturele identiteit van het bureau te versterken en een manier om tot een intensievere kennisuitwisseling te komen tussen wat er in Noord-Amerika en Europa gebeurd. Waar bijvoorbeeld Nederland voorop loopt op het gebied van duurzaamheid, daar loopt de Verenigde Staten weer voorop als het gaat om social and spatial justice, geeft hij als voorbeeld.

De foto’s bij de podcast zijn gemaakt door Ian Ollivier.

Deze podcast wordt mede mogelijk gemaakt door AGC.