Gesprek met Daan Roggeveen over zijn werk in Nederland en in China

Een hotel waarin de gedeelde ruimtes niet beneden zitten maar boven, een museum met een meanderende indeling die een midden vindt tussen een dwingende enfilade en een open plattegrond, een gebiedstransformatie die niet gestuurd wordt door vastgestelde bouwenveloppen maar door vuistregels… architect Daan Roggeveen weet met zijn bureau MORE Architecture zowel gebouwen als gebieden te her-denken.

Een grote maquette waarin met elkaar de toekomst van het Buikslotermeerplein in Amsterdam-Noord geschetst werd, speelde een sleutelrol in het bepalen van de vuistregels die de verdichting van het gebied nu gaan sturen, vertelt Daan in de podcast. Het grootste deel van het gebied, winkelcentrum Boven ‘t Y, is nu één tot drie lagen hoog. Door dit gebied te verdichten met veel nieuwe woningen en ook andere functies, kan een centrumgebied ontstaan dat ook ‘s avonds en in het weekend levendig is. Als die verdichting kavel voor kavel gebeurt, hoe zouden de woontorens zich dan tot elkaar moeten verhouden, maar vooral ook richting de straat? Dat soort vragen werden in de grote maquette onderzocht, samen met iedereen die bij het gebied betrokken is.

Eerder waren al meerdere pogingen gedaan om het Buikslotermeerplein via een traditioneel top-down stedenbouwkundig plan te verdichten. Deze plannen stranden keer op keer, onder andere omdat deze onvoldoende rekening hielden met het gefragmenteerde eigendom in het gebied. Geïnspireerd door de flexibele zoning codes in buitenlandse steden als New York en São Paulo, stelde Daan met zijn team voor om de transformatie van dit gebied te begeleiden met een aantal vuistregels. Dat bleek uiteindelijk voor iedereen te werken en afgelopen december heeft de gemeenteraad van Amsterdam de vuistregels vastgesteld.

Een van de vuistregels is om de woontorens, die in het gebied nu kunnen verrijzen, iets terug te leggen van de straat. Dat voorkomt windhinder, maar beperkt ook de visuele impact ervan op straatniveau. In de podcast benadrukt Daan dat voor de beleving op straat de vormgeving van de onderste paar lagen het belangrijkste is; de plint moet transparant genoeg zijn, daarin moeten ook programma’s komen die buiten de winkeltijden voor reuring zorgen, daar moeten auto’s en fietsen op een elegante manier geparkeerd kunnen worden, enzovoorts.

Daan heeft tien jaar in China gewoond en gewerkt. Na zijn afstuderen aan de TU Delft in 2002 heeft hij enkele jaren als architect in Nederland gewerkt. De stormachtige verstedelijking in China trok hem samen met zijn vrouw in 2008 naar Shanghai, waar hij kort bij MADA s.p.a.m. werkte en daarna samen met journalist Michiel Hulshof onderzoek deed naar de verstedelijking van China. Dat onderzoek resulteerde uiteindelijk in het boek ‘How the City moved to Mr. Sun’. Iets later richtte hij samen met architect Robert Chen zijn bureau MORE Architecture op in Shanghai.

Tot de belangrijkste werken van MORE Architecture in China behoren een compact hotel op een bergkam in de regio Anji, op drie uur rijden van Shanghai, en een compact museum in een voorstad van Jiaxing, op een half uur rijden van Shanghai. Beide opgaven vroegen om het omdenken van de bekende typologie ervan, legt Daan in de podcast uit. Dat soort creatieve uitdagingen liggen hem en zijn bureau.

In China kregen Daan en zijn vrouw twee kinderen. Toen die de schoolgaande leeftijd bereikten, kwam voor hen Nederland weer in beeld; daar wilden ze hun kinderen naar school laten gaan. In 2019 opende Daan daarom de Amsterdamse vestiging van MORE Architecture en sindsdien richt hij zich vooral op hun projecten hier in Nederland. 

Naast stedenbouwkundige plannen werkt hij met zijn groeiende team ook aan talloze gebouwontwerpen. In het Zomerhofkwartier (ZOHO) in Rotterdam is de eerste woningbouw naar ontwerp van MORE Architecture in aanbouw. In het stationsgebied van Heemskerk werkt hij met zijn team aan verschillende ensembles van